Aan de hokjes voorbij

AAN DE HOKJES VOORBIJ

We belichten de visie en methodieken van “Stuyfplekken”, broedplaatsen voor persoonlijke groei en zingeving en voor sociale innovatie en ondernemerschap. Bekend van projecten als Cokido, Quatre Car en Arc de Triomphe. Oftewel: de unieke kracht van betrokkenheid en samenwerking, over alle vakjes heen.

In 2013 ontwierp Eefje Cottenier de benedenverdieping van haar woning in Kortrijk als een grote woonkamer met keuken, waar mensen vrij rond konden lopen en met elkaar konden praten over hun zoektocht naar zingeving en initiatief nemen. Deze buurtontmoeting was de start van de Stuyverij, die binnen enkele jaren bekend werd als incubator van stuyfplekken en facilitator van persoonlijke initiatieven, die vaak resulteren in sociaal ondernemerschap en sociale vernieuwing.

De bekendste is Cokido. Op haar beurt begonnen als een initiatief van ouders voor kinderopvang, is het uitgegroeid tot een platform van meer dan 40 groepen in vlaanderen. Zo gingen andere mensen met en voor elkaar koken, wat uitgroeide tot Quatre Car: participatieve foodtrucks die ingezet worden bij buurtactiviteiten. Bij deze ecologische, speelse vorm van ondernemerschap staan ​​gezondheid en de verbinding tussen culturen centraal. Het Arc de triomphe-project verbindt welzijnsorganisaties, burgerinitiatieven en lokale besturen om bijvoorbeeld een kerstmarkt op te zetten. Inmiddels is er in Vlaanderen een netwerk van Stuyfplekken ontstaan ​​dat de methodologieën verder ontwikkelt. De Stuyverij werd ook internationaal actief, onder meer in het project Families Share.

Het hart van de Stuyfplek

De focus ligt op het creëren van een behuizing of 'framily' waar mensen zich thuis voelen en dichter bij zichzelf komen. 'Framily' als een samensmelting van familie en vrienden verwijst naar de kracht en steun van nauwe banden zoals die in gezinnen kunnen bestaan, maar in onze tijd is het nodig om een ​​brede kring van metgezellen te zoeken. De facilitators zijn getraind om een ​​sterke, oprechte interesse in de deelnemers te tonen. Ze helpen deelnemers hun innerlijke drive te vinden met aandacht voor onverwachte mogelijkheden die zich voordoen en puzzelstukjes die bij elkaar komen. Doen is het nieuwe denken en dus kunnen mensen experimenteren met hun eigen ideeën, rollen en contacten in de veilige ruimte van de Stuyfplek en haar netwerk. Je kunt niet alles afwegen voordat je een initiatief neemt. Dan sterft de kiem voordat er iets begint te groeien. Het kiemproces is beter te zien als een actie, zoals het laten groeien van zowel een wortel als een klein blad uit een zaadje en de wortel neemt verder voedingsstoffen op, terwijl het blad licht omzet in voedingsstoffen. In interactie met anderen ontstaan ​​bodem en ademruimte. Je kunt het ook 'handelen vanuit de toekomst' noemen. Te vaak denken we vanuit het verleden. Op deze manier biedt een Stuyfplek een veilige plek waar mensen actief kunnen zoeken naar kansen voor persoonlijke en professionele groei. Ervaring, kennis, behoeften en ambities ontmoeten elkaar: groeitrajecten ondersteund door een ondernemende community.

Kwetsbaarheid is de toegangspoort tot creativiteit

Waar andere projecten zich richten op trajecten en begeleiding, creëren we met Stuyfplekken experimentele ruimtes waar je kunt luisteren, waar je kwetsbaar kunt zijn en je leert verbanden te zien in plaats van obstakels, je wordt aangemoedigd om een ​​idee te ontwikkelen of een idee te creëren. Je oefent er in competenties door het geven en krijgen van verhelderende vragen en constructieve feedback. Kwetsbaarheid tonen is de poort naar creativiteit, enthousiasme en ja zeggen, contacten leggen en ondernemend worden. We leren deelnemers van elkaar te leren en elkaar te ondersteunen met praktische bottom-up methodieken. Mensen nemen vrijwillig deel aan labs en groeien op peer-to-peer-basis

Groeitrajecten

Wanneer mensen na een 'open-huys’' besluiten om met een groeiovereenkomst te beginnen, begeleiden we ze in een traject dat doorgaans anderhalf jaar in beslag neemt. Ze oriënteren zich: wat is mijn eigenlijke vraag en motivatie? Geleidelijk ontstaat er een focus: wat ga ik precies doen? En later zetten ze de stap naar de daadwerkelijke implementatie, naar bv. bijscholing of andere begeleiding. Tijdens open huys momenten kunnen deelnemers genieten van de huiselijke sfeer en heerlijk eten. Ze ontmoeten allerlei soorten mensen die graag hun talent inbrengen en hen kunnen inspireren. Of ze inspireren zelf andere bezoekers in een ongedwongen setting. Samen zetten we kleine competenties in de spotlight. Het zijn vaak één-op-één ontmoetingen die op basis van herkenning en erkenning een versterkend effect hebben. Regelmatig worden inspiratie- of oefensessies georganiseerd door deelnemers die willen groeien in hun talent. Deelnemers pitchen hun vragen of dromen aan connectorstafels. Ze ontmoeten anderen die over hun zorgen praten, waar ze hulp kunnen gebruiken of gewoon hulp kunnen bieden. Deelnemers krijgen feedback of ondersteuning om hun eigen ding te doen met hun vraag. Wij faciliteren deelnemers zonder vragen om tot hun eigen vraag te komen. Tijdens cowork labs kunnen deelnemers of organisaties die aan een project werken of een community zoeken rond een idee, inspiratiesessies organiseren op de Stuyfplek. Daarin presenteren ze een project of idee in detail. We ondersteunen deelnemers bij het informeren of feedback geven van bezoekers over hun inspiratiesessie. Iedereen kan feedback geven. Bezoekers staan ​​vaak te popelen om mee te doen of hebben net die gouden tip die het idee of project een flinke duw in de rug geeft. Ze kunnen ook zelf een co-work lab ontwerpen. Vervolgens brengen we ze samen met experts om dieper in te gaan op hun vraag of project.

We geven enkele voorbeelden.

Een moeder van Iraanse afkomst die na tien jaar alle vertrouwen in een vluchtelingenopvang heeft verloren, voelt zich prettig in de keuken. Ze communiceert weinig of geen communicatie en is erg verlegen. Door de waardering die ze krijgt tijdens opendeurdagen gaat ze koken voor familiefeesten. Samen met haar dochter, die wel Nederlands spreekt, waagt ze zich aan een workshop Iraans koken voor een teambuilding. De deelnemers waarderen het moeder-dochter concept. Ze communiceert steeds meer met bezoekers en een jaar geleden startte ze haar eigen lunch- en theehuis in Kortrijk. De behoefte aan aanvullende vaardigheden om haar bedrijf te runnen groeit en ze leert nog steeds van de andere actieve 'opiniepeilers'.

Een jongere met autisme en toelating gaf aan meer te willen doen met zijn uitzonderlijke tekentalent. Na feedback en aanmoediging tijdens een connectorstafel neemt hij het initiatief om zijn wens te delen met onder andere de kunstacademie, waar we samen met journalisten in contact komen en zijn verhaal wordt opgepikt door het VRT-programma 'Iedereen beroemd'. Daarna kon hij exposeren in verschillende kunstgalerijen. We koppelden hem aan Starterslabo waar hij een groeiproces startte om zijn artistieke droom als zelfstandige verder vorm te geven.

Projecten met impact

Een voorbeeld van hoe een initiatief van enkele ouders uitgroeide tot een platform voor lokale initiatieven is Cokido. Een gebrek aan kinderopvang motiveerde ouders om het heft in eigen hand te nemen en na school en vakantie beurtelings kinderopvang te organiseren. Er zijn nu meer dan 40 autonoom functionerende Cokido-groepen. De Stuyverij heeft een platform ingericht waar ze met hun vragen terecht kunnen. Er is een gids voor starters, groepen kunnen tegen een kleine vergoeding verzekeringen voor ouders, kinderen en het gebruik van gebouwen afsluiten en onderdeel worden van een inspirerend netwerk. Budgetvriendelijk, toegankelijk, eenvoudig en betrouwbaar door de opgebouwde ervaring. Kinderen zijn blij dat hun ouders een deel van de kinderopvang zelf verzorgen en vaak zetten ook grootouders of andere gezinsleden zich in. Kinderopvang wordt georganiseerd in een school of in een openbare ruimte, meestal gratis of tegen een kleine vergoeding. Dit versterkt direct het lokale welzijnsweefsel. Binnen bedrijven kunnen ook Cokido groepen worden opgericht: een eenvoudige manier voor bedrijven om de werk-privébalans van hun medewerkers te bevorderen. Ook de sociale cohesie krijgt een boost: denk aan een groep die het overneemt van een alleenstaande moeder die ernstig ziek is geworden of de bottom-up zoektocht als een ouder vraagt ​​of een kind met een beperking kan deelnemen aan de kinderopvang. In een Cokido-groep gaat het om 'ouder zijn'. Het maakt niet uit welke functies, welk beroep je uitoefent, als ouder is ieder mens zoekend en kwetsbaar en dus gelijkwaardig. Die gelijkheid maakt het initiatief erg veerkrachtig.

Buiten de hokjes

Eefje Cottenier en Benjamin Schatteman praten graag over 'buiten de hokjes'. Kunnen we teruggaan naar de essentie van openstaan ​​voor elkaar en van creatief ondernemerschap ('uit je kot komen') over alle hokjes heen waar we naar herleidbaar zijn (onderwijs, beroepen, instellingen)? Intensief netwerken creëren waarin mensen weer verbondenheid ervaren. Het delen van kennis, vaardigheden en soms bezittingen (resources).

Bijzonder zijn de relaties die ontstaan ​​in de netwerken rondom een ​​Stuyfplek. Bijvoorbeeld wanneer welzijnsvoorzieningen, andere burgerinitiatieven, onderwijsinstellingen en lokale overheden worden samengewerkt om een ​​initiatief vorm te geven. Zo richt een overheidsdienst zich op het helpen van mensen bij het regelen van hun bestuur om hun rechten te kunnen uitoefenen. Vanuit het idee dat als mensen eenmaal voldoende inkomen hebben, de ander op zijn plek valt. Stuyfplekken vullen elkaar aan en beginnen aan de andere kant: mensen helpen een idee te krijgen hoe ze hun leven organiseren, ze een nieuwe richting geven. Help ze hun eigen initiatief te vinden in een veilige, warme omgeving. Misschien voor vrijwilligerswerk, voor betaald werk of voor uw eigen bedrijf. Daarom creëren we vanaf het begin open connectortafels en co-working labs, zodat mensen elkaar over alle hokjes heen versterken.

Corona hield ons niet tegen

Tijdens de Corona-crisis ontwikkelden we een online aanbod van 'open huis' sessies en connectortafels, van waaruit nu ook groeitrajecten verder gestalte krijgen. Op Facebook hebben we een groep gemaakt met de naam STUYFNET - Het aantal leden van deze groep is tijdens corona toegenomen van circa 1050 tot bijna 1400 leden en blijft stijgen. Outreachende acties via dit kanaal bereikten in deze periode gemiddeld 2650 mensen. Tijdens de wekelijkse online sessies hadden we meer dan 82 actieve deelnemers. We bereikten minstens 24 mensen rechtstreeks die niet-beroepsactief zijn + 20 sociaal/actieve burgers + 18 deelnemers die we niet meteen met een categorie kunnen identificeren en 20 professionele deelnemers uit het (boven) lokale netwerk die samen verschillende organisaties vertegenwoordigen uit het lokale netwerk rondom de verschillende stuyfplekken. We gebruikten dezelfde principes als offline: huiselijkheid, veiligheid, doen is het nieuwe denken… en vooral elkaar inspireren, verbinden en versterken.

Online activiteiten tijdens corona :

We organiseerden wekelijks online open huys dagen met bijna wekelijks op initiatief van de bestuyvers ook één of meerdere stuyfsessies. Tijdens de eerste lockdown organiseerden we tweewekelijks online connectortafels. Tijdens de tweede lockdown gebeurt dit wekelijks omdat de vraag zo groot is en verschillende partners heel graag mee bijspringen. De groeiovereenkomsten met bestuyvers volgen we op met talrijke online coachings, telefoongesprekken of stoepdates en sinds november werd gestart met een reeks stuyflabs (Social business model canvas, golden circle, pitchen, werken met persona, komedie…) Maar afbeeldingen zeggen meer dan woorden: https://www.youtube.com/watch?v=jHfEx6JtOWs
We ontdekten en stelden vast dat een online stuyfplek en de lokale hubs zowel deelnemers als elkaar versterken.

In de totale periode januari t / m oktober 2020 bereikten we:

aantal bezoekers: 502 geregistreerde bezoekers
aantal actieve deelnemers: 161 ingeschreven deelnemers
(⅓ prof, ⅓ actieve burgers/ondernemers, ⅓ niet beroepsactieven)
waarvan 128 actieve deelnemers aan de connectortafels
aantal individuele groeiovereenkomsten (32)

Activiteiten:

open huis KRTK wekelijks (gemiddeld 15 tot 20 deelnemers)
open huys RSL wekelijks coworking moment (gemiddeld 5 deelnemers)
connectorstafel 3 x offline RSL KRTK OSTND en 1 x online (gemiddeld 6 tot 9 deelnemers)
stuyf-sessies lopen samen met open momenten
meer dan 18 initiatieven ontstaan ​​als gevolg van betrokkenheid bij de SP

Hybride model: Een logische keuze of ga je liever terug naar normaal?

Voor sommige deelnemers een drempel voor een verrassend aantal anderen een springplank. Kans op meer en snellere verbinding tussen broedplaatsen van stuyfplekken. We besloten om beide voort te zetten.

Online en offline open dagen wisselden elkaar af. Tweewekelijks afwisselend in juni en juli 2020 (let op het effect van de stuyfbubbels tussendoor) en sinds september eens per maand. Stuyfbubbels zijn inspirerend om groeikansen te verwerven, maar vervangen zeker niet de stuyflabs.

Een virtuele connectortafel lijkt iets magisch. Op verzoek van deelnemers zetten we het online event voort als extra bovenop 2 offline CT.

Aandacht! Hoe online en offline zich tot elkaar verhouden (effect)?

Professionals werden erg nieuwsgierig naar hoe we het deden.
Ruim 2650 mensen bereikt (uit een zeer brede regio).
Begonnen met een lege virtuele ruimte + messenger-groep = FRamily.
Mix van deelnemers werd voortgezet tijdens de tussentijdse communicatie.
Experimenteren was succesvol in stuyfsessies,
stuyflabs online waren overdreven.
Verwarring over locatie (gekozen 1 online plaats “stuyfnet”).
Deelnemers brachten graag hun eigen netwerk (partner, kinderen, kennis ...) mee.
Unieke profielen op www.Pand46.be kregen een boost (van 12 naar 29).
Stuyfnet werd onze doorlopende nieuwsbrief (die nu echt wordt gelezen :-)
Rolverdeling werd nog belangrijker (moderator, methodisch ondersteuner, tijdwaarnemer, informatie verzamelen in chat, ...).
Link meer met andere online forums expl. PostCoronaMovement.
Mensen komen echt om te proeven/experimenteren... zonder de kamer te verlaten.

Stuyvend netwerk en ESF-financiering

Vorig jaar is rond de Stuyverij een consortium gegroeid dat de methodiek van Stuyfplek verder gaat verdiepen en verspreiden. Deze bestaat uit: De Stuyverij, de Sociale innovatiefabriek, Blenders, VDAB, SMART, Odisee hogeschool, Starterslabo, Groep Ubuntu, SD Worx en Konekt.

Een eerste realisatie is het ESF-project: 'Activering door middel van Stuyfplek-methodiek', gecoördineerd door Benjamin Schatteman, die zich richt op de praktijk en de verdere uitrol van de stuyfplekken in Kortrijk, Roeselare, Tielt, Oostende, Turnhout, Lier, Borgerhout en online. Zowel plekken als flexibel aanbod waar (kwetsbare) mensen actief op zoek kunnen gaan naar groeikansen en voldoening door samen met anderen te experimenteren. Op deze manier kunnen mensen persoonlijk en professioneel groeien door de kennis en ervaring die daarbij ontstaat. De kloof wordt gedicht tussen het individu en zijn kansen op een actief leven en de arbeidsmarkt.

en straks… een stuyfplek in jouw buurt, dorp, gemeente of stad?