Een warm innoverend nest

Welkom in De Stuyverij, een plek waar niet bijen de bloemen bestuiven, maar mensen elkaar prikkelen met ideeën en zo elkaar helpen floreren. We kruipen achter het fornuis bij Eline, coördinator van deze gezellige broedplek in hartje Kortrijk.

EEN PLEK OM TE ONTHAASTEN
“De Stuyverij werd uit de grond gestampt door mijn collega Eefje nadat zij een jaar door Brazilië had getrokken. Eefje wilde haar leven opnieuw in balans krijgen en de stress rond de combinatie van werk, gezin en vrije tijd naar een gezond evenwicht brengen. Haar idee was om één grote open ruimte te creëren, een soort van huiskamer, waar mensen op eigen initiatief kunnen binnenwandelen, waar ze kunnen thuiskomen en onthaasten, zonder druk van buitenaf.”

De eerste activiteiten van de Stuyverij, waren de Openhuisdagen. Hiermee wilde het team kijken wat er spontaan en organisch zou gebeuren als je mensen samenbrengt in een living – de broedplek – waar ze gemoedelijk kunnen zitten en in alle rust ideeën kunnen laten sudderen.

“Onze ‘broedplek’ biedt mensen de mogelijkheid om zich te onttrekken aan de dagelijkse sleur.”

“Onze bezoekers begonnen op eigen initiatief uit te wisselen. Iemand wist bijvoorbeeld iets over brood bakken, anderen wilden graag bijleren en vervolgens gingen ze samen aan de slag in de keuken. In de Stuyverij brengt iedereen die binnenwandelt een verhaal mee. Onze bezoekers willen zinvol hun tijd besteden, zijn zoekende naar zingeving en balans, broeden op ideeën of weten net even niet waar ze naartoe willen en zoeken daarom inspiratie. Wat hun beweegreden ook is, onze ‘broedplek’ biedt hen de mogelijkheid om zich te onttrekken aan de dagelijkse sleur. De mentale ruimte die dan vrijkomt – door rust en door uitwisseling – zorgt ervoor dat zij opnieuw mogelijkheden zien, ideeën verder ontwikkelen en aan de slag gaan met hun eigen of gemeenschappelijke projecten. ”

Zo is er bijvoorbeeld Cokido, een project dat een antwoord biedt op de groeiende vraag naar kinderopvang tijdens de schoolvakanties bij ouders en grootouders. Het project ontstond doordat een groep ouders de koppen bij elkaar stak en een systeem uitdacht waarbij een beurtrol werd uitgewerkt voor de opvang van hun kinderen.

EEN PLEK OM TE EXPERIMENTEREN
“De projecten die in de Stuyverij ontstaan, de ervaringen die daarmee gepaard gaan en de kennis die daaruit voortvloeit, bundelen we achteraf tot een methodiek die deelbaar en schaalbaar is. We zien het als onze taak om mee naar oplossingen te zoeken voor problemen in de maatschappij. De thema’s waarop we inzetten gaan breed. Zo is er ook Quatre Car, een sociale foodtruck. Deelnemers – vaak mensen die in moeilijke situaties zitten – ervaren al doende hoe ze een gezonde, bewuste en lekkere maaltijd kunnen bereiden met voedseloverschotten uit de buurt, én voor de buurt. Deze maaltijden worden daarna verkocht tegen een vrije bijdrage.”

Het vrije experimenteren van de voorbije 4 jaar in de broedplek, evolueerde ondertussen naar tweewekelijkse co-werklabs, waarin mensen vanuit alle uithoeken van Vlaanderen elkaar ontmoeten. Iedereen krijgt tijdens een sessie de mogelijkheid om gedurende 7 minuten een idee of een vraag voor te leggen, waarop de anderen feedback geven en de groep zo elkaar versterkt.

“De bedoeling is wel dat de bestuyver en zijn project zelfstandig verder evolueren na de coaching.”

“De mensen in de co-werklabs die projecten opstarten, noemen we onze ‘bestuyvers’. Zij stappen bij ons in een groeitraject en worden gecoacht op vlak van zingeving of balans, maar ook bij het opstellen van bijvoorbeeld zakelijke groei- en sociale businessmodellen. Een jaar lang doorlopen zij dit traject tot hun doelstelling bereikt is. Daarna helpen we de bestuyver verder met promotie en netwerking via onze website. De bedoeling is wel dat de bestuyver en zijn project zelfstandig verder evolueren na de coaching. Zo begon een iemand onlangs in bijberoep zijn eigen fietstaxi, waarmee hij nu toeristen in Kortrijk rondrijdt. Een andere bestuyver richtte dan weer haar eigen webinar op over balans en tot rust komen.”

EEN PLEK OM ZELFSTANDIG TE WERKEN
De Stuyverij wordt als organisatie niet gesubsidieerd. Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn of haar eigen inkomsten. Zo verhuurt de stuyfplekhouder de ruimtes van de Stuyverij aan particulieren en organisaties. Haar collega’s halen dan weer inkomsten uit de coaching van externen bij het opstarten van hun eigen broedplek. Per project gaat de Stuyverij op zoek naar een geïntegreerd verdienmodel. Voor het project Cokido werd er bijvoorbeeld een app ontwikkeld.

“Het voordeel van niet gesubsidieerd te zijn, is dat we de eerste jaren erg breed konden gaan met onze werking. Als beginnende organisatie wisten we nog niet helemaal welke stappen we wilden zetten. Een aanvraag voor subsidies zou er toen voor gezorgd hebben dat we ons onmiddellijk hadden moeten begrenzen, omdat je aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Niet afhankelijk zijn van externen, betekende voor ons beweeglijkheid en zorgde voor experiment én ruimte om uit te zoeken waartoe we wilden evolueren. In het begin was het hier ook echte chaos. Maar ik ben trots om te zeggen dat we als organisatie erin geslaagd zijn die chaos te lezen, te verbinden, er betekenis aan te verlenen, op te schalen en te kunnen vertalen in methodieken.”

“Iedereen krijgt de mogelijkheid om te groeien en te experimenten op die vlakken die hij of zij belangrijk vindt.”

Een ander succesverhaal was het project ‘Arc de Triomphe’: een levensgrote ark met geefkastjes waarin buurtbewoners ‘cadeautjes’ konden leggen. De spullen die werden gedoneerd, werden vervolgens verzameld en opnieuw verdeeld onder de partnerorganisaties – voornamelijk organisaties de werken met mensen in armoede. Een kolossaal samenwerkingsverband die burger, handelaar, sociaal netwerk en bestuur doet cocreëren en samenwerken gedurende de eindejaarsperiode. “Elk jaar krijgt de ‘Arc de triomphe’ een nieuwe vorm. Dit jaar organiseren we ‘Marct de Triomphe’. Alle participerende organisaties en burgers mogen op deze markt spullen verkopen en verbindende activiteiten organiseren. Alles wat betalend is, wordt gefinancierd met vrije bijdragen. Een collectieve geefperiode waarvoor je jezelf niet bankroet maakt, maar ontdekt dat geven geen geld hoeft te kosten. Op het einde worden alle opbrengsten weer verzameld en verdeeld onder de deelnemers. Een mooi voorbeeld van een grootschalig co-creatief en participatief project.”

“Ook als team werken we organisch. We hebben geen beleidsplan, maar komen tweewekelijks samen om te bekijken welke stappen we willen zetten. We werken niet met functies, maar met rollen. We kijken naar waar een collega goed in is en wat hij of zij graag wil uitproberen. Zo krijgt iedereen de mogelijkheid om te groeien en te experimenten op die vlakken die hij of zij belangrijk vindt. Je zou kunnen zeggen dat ook elk teamlid een eigen professioneel leertraject doorloopt.”

BLIK OP DE TOEKOMST

De toekomst ziet er in ieder geval rooskleurig uit voor de Stuyverij. Onlangs sleepten ze een DesignX50 Award binnen voor hun project Cokido (een award uitgereikt door Designregio Kortrijk). Welke plannen heeft het team nog?

“We zijn niet bang om te springen. Dat stelt ons in staat tot grootse dingen.”

“Onze eerstvolgende ambitie, wordt de oprichting van onze coöperatie. We willen de broedplek als methodiek gaan implementeren in heel Vlaanderen, maar ook daarbuiten. Met Cokido trekken we bijvoorbeeld binnenkort al naar Europa. Elk teamlid van de Stuyverij komt uit de privésector, maar wil het ‘anders’ doen. De ondernemerszin hebben we dus wel te pakken. We zijn niet bang om te springen. Dat stelt ons in staat tot grootse dingen.”

Dit artikel verscheen eerder in het Socius-magazine 2018.